Qanday qilib kvartira sotuvchisi bilan to‘g‘ri savdolashish kerak

1221
Qanday qilib kvartira sotuvchisi bilan to‘g‘ri savdolashish kerak

O‘zbekistonda kvartira sotuvchisi bilan savdolashish o‘zgacha yondashuvni talab qiladi. Mahalliy ko‘chmas mulk bozorini chuqur tushunish, narx takliflarini bilish va ochiq muloqotga tayyor bo‘lish muhimdir. Savdo san’ati ikkala tomonning manfaatlarini hisobga olgan holda murosaga kelish qobiliyatidadir. Talablarni aniq bilish va asosli pozitsiya eng yaxshi narx va shartlarga erishishga yordam beradi.

Kvartira bo‘yicha savdolashish jarayoniga tayyorgarlik

Kvartira sotib olish puxta tayyorgarlik va o‘ylangan qarorlarni talab etadigan muhim qadamdir. Har qanday boshqa davlatda bo‘lgani kabi O‘zbekistonda ham sotuvchi bilan muvaffaqiyatli savdolashish birinchi aloqadan ancha oldin boshlanadi va bir qator asosiy bosqichlarni o‘z ichiga oladi.

Ko‘chmas mulk bozorini o‘rganish

Birinchi va eng muhim qadam — bu ko‘chmas mulk bozorini chuqur tushunishdir. Toshkent va O‘zbekistonning boshqa shaharlarida kvartiralar narxidagi farqlar ko‘plab omillar tufayli sezilarli bo‘lishi mumkin, jumladan:

Xaridorlar va sotuvchilar tajriba va tavsiyalar almashishadigan onlayn-platformalar, ixtisoslashgan saytlar va forumlar orqali takliflarni o‘rganishdan boshlang. E'tibor bering:

Bu sizga kvartiraning haqiqiy narxini va savdoning salohiyatini aniqlashga yordam beradi.

Kvartira sotib olish byudjetini aniqlash

Byudjetni belgilash keying eng muhim qadamdir. Sizning byudjetingiz nafaqat kvartiraning narxini, balki soliqlar, mulkni ro‘yxatdan o‘tkazish  to‘lovlari, rieltorlik to‘lovlari va potentsial ta’mirlash kabi qo‘shimcha xarajatlarni ham hisobga olishi lozim. Bundan tashqari, kutilmagan xarajatlar paydo bo‘lishi vaziyatida, ba’zi “mustahkamlik zaxirasi”ni ta’minlash tavsiya etiladi. Oqilona moliyaviy rejalashtirish sizga sotuvchi bilan bo‘ladigan muzokaralarda aniqlik beradi va byudjet chegarasidan chiqmasdan nimaga umid qilishingizni aniq tushunishga imkon beradi. Savdolashishga tayyorgarlik ko‘rish va qanday qilib to‘g‘ri savdolashishni tushunish nafaqat yaxshi narxda kvartira olish imkoniyati, balki o‘zingizni ortiqcha to‘lovlar va insofsiz sotuvchilardan himoya qilish usulidir. Ko‘chmas mulk bozorini bilish sizga takliflar paytida argument yaratishga imkon berib, aniq belgilangan byudjet oqilona chegaralarda qolishga va his-tuyg‘ularga berilmaslikka yordam beradi. Natijada, to‘g‘ri tayyorgarlik va O‘zbekistonda kvartira sotib olayotganda qanday savdolashishni bilish — sizni ko‘p yillar davomida quvontiradigan muvaffaqiyatli bitimning kaliti bo‘ladi. 

Kvartira sotib olayotganda qanday qilib to‘g‘ri savdolashish kerak? Ko‘chmas mulkni sotib olishdagi savdo texnikasi

Ko‘chmas mulkni sotib olish — shunday jarayonki, bu yerda muzokaralarni olib borish qobiliyatining roli muhimdir. Savdo usullarini o‘zlashtirish bitimning yakuniy shartlariga sezilarli ta’sir ko‘rsatishi mumkin, bu esa uni xaridor uchun iloji boricha manfaatli qiladi. Keling, muvaffaqiyatli savdoning asosiy jihatlarini ko‘rib chiqaylik:

 Ishonchli aloqa

Ko‘chmas mulk sotuvchisi bilan muloqot qilish paytidagi ishonch birinchi ijobiy taassurot qoldiradi va keyingi muzokaralar uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. Ishonchli muloqot aniq ifoda, xotirjamlik va tinglash qobiliyatlarini o‘z ichiga oladi. Ko‘chmas mulk bozori haqida ma’lumotga ega ekanligingizni, narxlarni bilishingizni va qidirayotgan uy-joy haqida tasavvurga ega ekanligizni ko‘rsating. Bu teng huquqli muloqot o‘rnatishga va muzokaralardagi pozitsiyangizni mustahkamlashga yordam beradi.

Ishontirish taktikasi

Qanday qilib sotuvchidan chegirma so‘rash kerak? Ishontirish taktikasi nafaqat narxni tushirish uchun, balki mulkning sizni to‘liq qoniqtirmaydigan tomonlarini ta’kidlashni ham o‘z ichiga oladi. Bular quyidagilar bo‘lishi mumkin:

Buni sotuvchini tanqid qilmasdan, xushmuomalalik bilan amalga oshirish juda muhim, lekin narxni pasaytirish sabablarini ko‘rsatish uchun yetarlicha ishonchli ravishda. Hududdagi narxlarni qiyosiy tahlil qilish kabi faktlardan foydalanish sizning pozitsiyangizni sezilarli darajada kuchaytirishi mumkin.

Moslashuvchanlik va murosaga kelish

Moslashuvchanlik va murosaga kelish qobiliyati — muvaffaqiyatli xaridorning asosiy fazilatlaridir. Muzokaralarning maqsadi sotuvchini “yengish” emas, balki o‘zaro manfaatli yechim topish ekanligini anglash muhimdir. Narxlarni pasaytirish yoki bitim shartlarini yaxshilash evaziga siz uchun muhim bo‘lmagan ba’zi jihatlar bo‘yicha voz kechishga tayyor bo‘ling. Bundan tashqari, agar sotuvchi potensial manfaatli taklifni yo‘qotmaslik uchun muhim imtiyozlar berishga tayyor emasligini ko‘rsatsa, orqaga chekinishni ham bilish muhimdir.

Ko‘chmas mulkni sotib olish jarayonida savdolashish uchun amaliy tavsiyalar

Ko‘chmas mulk bo‘yicha savdolashish jarayonida, eng yaxshi narx va shartlar bo‘yicha muzokaralar olib borishga harakat qilayotganda, bitimga qiziqish bildirish uchun sotuvchi bilan muomala qilish muhimdir.

“Qanday qilib chegirma so‘rash kerak?” degan savol sizni o‘ylantiryaptimi? Bu yerda xaridor foydalanishi mumkin bo‘lgan iboralar va savollarning amaliy ro‘yxati:

Ko‘chmas mulk sotib olayotganda suhbatni boshlash uchun iboralar:

  • “Men sizning obyektingizga juda qiziqyapman, lekin shartlarni muhokama qilmoqchi edim.”
  • “Menga bu kvartira yoqyapti, ayniqsa, (o‘ziga xos xususiyatni ta’kidlab o‘ting), lekin keling, narx haqida gaplashaylik.”
  • “Men bozor tahlilini o‘tkazdim va xulosalarim asosida narx bo‘yicha muzokaralar olib bormoqchi edim.”

Bitim shartlariga oid savollar:

  • “Oxirgi narxingiz qancha? Narxni qayta ko‘rib chiqish imkoniyati bormi?”
  • “Takliflarga ochiqmisiz? Men taklif qilishga tayyorman (summani aytish).”
  • “Siz uchun qanday to‘lov shartlari afzalroq?”

Narxlarning moslashuvchanligini aniqlash uchun savollar:

  • “Obyektingiz qancha vaqtdan beri sotuvda? Bu sizning muzokaralar olib borish istagingizga ta’sir qilishi mumkinmi?”
  • “Qandaydir takliflar bo‘lgan edimi? Nima uchun ular qabul qilinmadi?”
  • “Kvartirada men bilishim kerak bo‘lgan muammolar yoki kamchiliklar bormi?”

Xulosa qilish uchun iboralar:

  • “Men sotib olishga judayam qiziqishim baland, lekin mening byudjetim cheklangan (summani aytish). Murosa topa olamizmi?"
  • “Men bitim tuzishga tayyorman (shartni belgilash, masalan, narxni biroz pasaytirish yoki muayyan ta’mirlash ishlarini amalga oshirish).”
  • “Keling, bu bitimni ikkala tomon uchun qanday qilib manfaatli bo‘lishi mumkinligini muhokama qilib olaylik.”

Yakuniy iboralar:

  • “Men sizning vaqtingiz va taklifimni ko‘rib chiqqaningiz uchun minnatdorman. Keling, ushbu bitim muvaffaqiyatli bo‘lishi uchun birgalikda harakat qilaylik.”
  • “Agar biz kelishib olsak (shartlarni aniqlash) dastlabki kelishuvni tuzishga o‘tishga tayyorman”.

Yana bir bor “Chegirmani qanday qilib to‘g‘ri so‘rash kerak” degan savolni o‘zingizga berganda, shuni yodda tutingki, ushbu ibora va savollardan foydalanish muzokaralar davomida samarali muhit yaratishga yordam beradi va bitim jarayonidagi yanada qulay shartlar paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.

Muvaffaqiyatli ko‘chmas mulk bitimini yakunlash

Ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimni yakunlash butun qidiruv va savdo jarayonining yakuni bo‘lib, huquqiy jihatlarga e’tibor berish va tushunishni talab etadi. Ushbu bosqichda barcha tafsilotlar sinchkovlik bilan tekshirilganligini va bitimning barcha shartlari har ikki tomon uchun ham qoniqarli bo‘lishini ta’minlash juda muhimdir. Keling, ikkita asosiy jihatni ko‘rib chiqaylik: bitimni imzolash va ko‘chmas mulk sotuvchisi bilan keyingi munosabatlarni olib borish.

Bitim imzolanishis

Bitim imzolash shunchaki rasmiyatchilik emas; bu barcha kelishuvlar yuridik kuchga ega bo‘ladigan nuqtadir. Hujjatlarni imzolashdan oldin, shartnomaning barcha shartlarini to‘liq tushunganingizga ishonch hosil qiling, jumladan:

Savdolashish jarayonida kelishilgan barcha shartlar bajarilishini ta’minlash uchun mulkning holatini yakuniy tekshirishni amalga oshirish ham muhimdir. Paydo bo‘lishi mumkin bo‘lgan yuridik tuzoqlarga duch kelmaslik uchun yurist yoki ko‘chmas mulk agentiga murojaat etishdan tortinmang.

Ko‘chmas mulk sotuvchisi bilan keyingi munosabatlar

Bitim rasmiy ravishda yakunlanganidan so‘ng ham sotuvchi bilan ijobiy munosabatlarni saqlab qolish ko‘chmas mulkni muvaffaqiyatli sotib olishning muhim elementi bo‘lishi mumkin. Ba’zi hollarda sotuvchi yangi uyingizga moslashishni osonlashtiradigan ko‘chmas mulk, qo‘shnilar yoki hudud haqida qimmatli ma’lumotlarni taqdim etishi mumkin. Bundan tashqari, bitimdan keyingi xushmuomalalik va hurmat bilan muloqot qilish mulk huquqi o‘tgandan keyin yuzaga keladigan har qanday kutilmagan savol yoki muammolarni hal qilishga yordam beradi. Muvaffaqiyatli hamkorlikda axloq va minnatdorchilikni unutmang, ehtimol hatto minnatdorchilik xati yoki kichik sovg‘a ham yuboring. Muvaffaqiyatli ko‘chmas mulk bitimini yakunlash hujjatlarni imzolashda nafaqat huquqiy ehtiyotkorlikni, balki jarayon tugagandan so‘ng sotuvchi bilan konstruktiv munosabatlarni saqlashni ham talab etadi. Ushbu jihatlar sizning yangi uy-joyga o‘tishingiz imkon qadar ravon va xavfsiz bo‘lishini ta’minlashda asosiy rol o‘ynaydi. Ideal holda, muvaffaqiyatli bitim yakunlanishi sizni nafaqat yangi uy bilan ta’minlaydi, balki sizning yangi jamoatda uzoq muddatli ijobiy munosabatlarni shakllantirishga yordam beradi.

Kvartira sotib olayotganda qanday savdolashishni bilish va muvaffaqiyatli savdo qilish puxta tayyorgarlik, bozordan xabardor bo‘lish va muloqot qilish qobiliyatini talab etadi. Bozorni o‘rganish, byudjetni aniqlash va dalilarni aniq ifodalash muhimdir. Ishonchli muloqot usullari, ishontirish va murosaga tayyorlik asosiy rol o‘ynaydi. O‘zaro munosabatlardagi axloq, shu jumladan halollik va hurmat ham muzokaralar natijasiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Bitimni yakunlayotganda, kelgusida hamkorlik qilish uchun hujjatlarni to‘g‘ri rasmiylashtirish va sotuvchi bilan yaxshi munosabatlarni saqlash muhimligini unutmang.

Kvartiraning bozor qiymatini qanday aniqlash mumkin

Nima uchun rieltor kerak

E'lonlar saytlaridan ko'chmas mulkni izlash bo'yicha 5 ta yanglish fikr

Yo‘riqnoma: qanday qilib feyk e’lonni aniqlash mumkin

Realt24.uz expert

Realt24 jamoasiBizning ekspertlarimiz iqtisodiyot, moliya va bank ishi sohalarida magistr darajalariga ega va ko’chmas mulk va moliya bozorida 30 yildan ortiq tajribaga ega.